قدس آنلاین-گروه استان ها: متأسفانه از میان ۲۵ استان، خوزستان بیشترین آسیب را در سیل اخیر متحمل شد تا آنجا که بنا بر اظهارات وزیر کشور ۴۰۰ هزار نفر در خوزستان تحت تأثیر سیل بهار امسال قرار گرفتند.
سیل خانمان‌برانداز در فروردین‌ماه امسال حالا موجب شده تا نگاه‌ها به کم و کاستی‌های موجود معطوف شود و لذا حضور هیئت ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها در اهواز فرصتی است تا علل حادثه غیرمترقبه فروردین‌ماه امسال ریشه‌یابی شود.
رابطه تغییر کاربری با خسارت‌ها
تغییر کاربری اراضی یکی از عوامل مهمی است که بنا بر گفته رئیس کارگروه کشاورزی و منابع طبیعی هیئت ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها این موضوع موجب تشدید تخریب‌ها شده است.
در سال‌های آینده بارندگی کل کشور کاهش می‌یابد اما بارندگی‌های شدید سیلابی فراوان‌تر خواهد بودعلی سلاجقه تغییر کاربری جنگل‌ها و مراتع را زنگ خطری می‌داند که در حال حاضر به صدا درآمده است.
وی با اشاره به این موضوع که در حوضه آبخیز کرخه در استان لرستان بیشتر اراضی جنگل و مرتع تغییر کاربری داده‌شده است می‌افزاید: این مسئله نقش ویژه‌ای در سیلاب‌های این مناطق داشته است.
وی تغییر کاربری جنگل‌ها و مراتع را از مهم‌ترین عوامل وقوع سیلاب در کشور دانسته و بیان می‌کند: خشک‌سالی و سیل، باید هم‌زمان در مدیریت لحاظ شوند و باید برخورد سخت با طبیعت جای خود را به برخورد نرم با طبیعت بدهد
وی بابیان اینکه تغییر کاربری‌ها بسیار جدی است می‌افزاید: طبق برآوردی که انجام دادیم میزان خسارت به کشاورزی ۱۴۰ هزار میلیارد تومان بوده که یک‌سوم رقم اعلام‌شده است.
تغییر اقلیم
رئیس کارگروه هواشناسی و اقلیم‌شناسی هیئت ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها مهم‌ترین عامل بارش‌های سال گذشته را تغییر اقلیم می‌داند و می‌گوید: در سال‌های آینده بارندگی کل کشور کاهش می‌یابد اما بارندگی‌های شدید سیلابی فراوان‌تر خواهد بود.
بهلول علی جانی اظهار می‌کند: چنین بارش‌هایی ازنظر شدت پیش‌ازاین نیز در کشور رخ‌داده اما آنچه تفاوت کرده استمرار بارش‌ها بوده است.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه خوارزمی اذعان می‌کند: ویژگی چنین بارش‌هایی این است که در سال‌هایی که بارندگی افزایش می‌یابد باسیل مواجه می‌شویم و در سال‌های کم باران، از خشک‌سالی رنج خواهیم برد.
علی جانی تأکید می‌کند: در این راستا ضروری است تا برنامه‌ریزی بلندمدت برای افزایش تاب‌آوری باید در دستور کار قرار گیرد.
تفاوت حرف تا عمل
رئیس کارگروه فرهنگی و اجتماعی هیئت ویژه گزارش ملی سیلاب‌ها از زاویه دیگری به حوادث نگاه می‌کند و در این راستا اظهار کرد: متأسفانه در هنگام بحران به دلیل نبود آموزش‌های لازم و همچنین بی‌برنامگی و نبود هماهنگی مناطق سیب زده خود با بحران دیگری روبرو می‌شوند.
محمد فاضلی با اشاره به حوادث اخیر در سیل خوزستان ابراز کرد: به اشتراک نگذاشتن داده‌ها میان دستگاه‌ها باعث شده است که به‌طور مثال هیچ‌گونه مشارکتی میان بیمه، شهرداری و وزارت نیرو برای جلوگیری از تعرض به حریم رودخانه‌ها وجود نداشته باشد.
مشاور وزیر نیرو با اشاره به فقدان جلب مشارکت محلی در مدیریت سیلاب افزود: در کشور فاقد شبکه اطلاع‌رسانی و هشدار محلی سیلاب هستیم و در کسب اطلاعات محلی و کمک‌رسانی هدفمند نیز ناتوان هستیم.
وی با تأکید بر این موضوع که باید پروتکل‌های «بازدید مقامات» و «حرف زدن مقامات» در مدیریت اجتماعی سیلاب تدوین شود.افزود: روایت مردم از سیلاب با روایت رسمی از سیلاب متفاوت بود و سیل اخیر از نگاه برخی از مردم تعمدی جلوه می‌کرد که این موضوع گواه بی‌اعتمادی و شکاف میان مردم و دولتی‌ها داشت.
وی تأکید کرد: در زمان سیل باید مشخص شود کدام‌یک از مقامات می‌تواند به مناطق سیل‌زده وارد شود و باید مشخص شود کدام‌یک از شخصیت‌ها می‌تواند درباره سیل اظهارنظر کند.
مدیریت اجتماعی سیلاب
فاضلی همچنین با اشاره به ناتوانی در به‌کارگیری سمن‌ها برای مدیریت پیش، حین و پس از سیلاب گفت: رویکرد نامناسب به سمن‌ها، فقدان هماهنگی با سمن‌ها پیش از سیلاب، آموزش ندیدن سمن‌ها برای مدیریت اجتماعی سیلاب و فقدان داده‌های لازم برای به اشتراک گذاشتن با سمن‌ها ازجمله این مشکلات در سیل اخیر بود.
وی بابیان اینکه طبق مطالعات مدیریت بحران در اساسنامه هیچ‌کدام از سمن‌ها قید نشده، اظهار داشت: مطالعات نشان داد که استانداری‌ها تا قبل از سیلاب هیچ نشستی با سمن‌ها درباره سیلاب نداشتند، اما بدتر از آن اینکه هیچ‌کدام از سمن‌ها تخصصی مدیریت بحران نبودند و در حوزه سیلاب آموزش ندیده بودند.
فاضلی تصریح کرد: در اصل شکاف بزرگی بین بخش دولتی و سمن‌ها وجود دارد، هیچ‌کس به بخش دولتی اعتمادی ندارد و بخش دولتی نیز با سمن‌ها که مورد اعتماد مردم هستند، تعاملی ندارد که این مسئله جدای از نگاه امنیتی به سمن‌هاست.
نظر شما